За апошнія некалькі месяцаў прэзідэнт Беларусі некалькі разоў кепска казаў  пра Мінск, не без іроніі назваўшы яго "свядомым" і "творчым". Сваю версію насцярожанасці ўлад у адносінах да сталіцы ў інтэрв'ю "Белгазеце" выклаў Дмітры Серебрякоў, жыхар Бабруйску, актывіст Беларускай Партыі “Зялёныя”. Фрагменты інтэрв’ю.

- У апошні час Аляксандр Рыгоравіч не вельмі роўна дыхае да мінчукоў, раз-пораз адпускаючы на іх адрас з'едлівыя рэплікі. Як гэта можна растлумачыць?

- Я думаю, гэта ў ім бурляць архетыпы сельскага жыхара. На сяле вялікія гарады - а тым больш сталіца - заўсёды лічыліся злом. Прывабным, але - злом. Памятаеце, у Вайновіча салдат Чонкін кажа: "Чаму там гарадскіх вучаць? Вядома чаму - сала вясковае ёсць" . Але такі сельскі скепсіс абгрунтаваны: у адносінах да вёскі горад заўсёды выступаў эксплуататарам, каланізатарам. Вось гэта непрыязнасць да каланізатрскай сталічнай палітыкі цяпер і праяўляецца ў Аляксандра Рыгоравіча.

- Чаму ж сталіца - гэта зло?

- Шматлікія філосафы, якія выступалі за індывідуалізм асобы, вольнай ад грамадства, асуджалі масавую народа ў адным месцы. Нават у бальшавікоў у 1920-е гг. ішлі актыўныя дыскусіі па гэтаму пытанню. Акадэмік Аляксандр Чаянаў  напісаў тады антыўтопію, у якой будучая Масква яму бачылася як вялікая вёска. Апошні вядомы мне прадстаўнік руху супраць гарадской агламерацыі Муаммар Каддафі, які ў сваёй "Зялёнай кнізе" люта засудзіў натоўпы ў вялікіх гарадах, супрацьпаставіўшы яму невялікія сельскія абшчыны. Верагодна, Аляксандр Рыгоравіч таксама жадаў бы бачыць Мінск вялікай вёскай, сельскай абшчынай.

- А можа, сталіца проста пакрыўдзіла яго на апошніх выбарах?

- Давайце не будзем шукаць чорную котку ў цёмным пакоі, тым больш пакой гэта зачынены  на ключ.

- Аднак нельга не прызнаць: у Мінску шмат тых, хто і праўда недалюблівае Аляксандра Рыгоравіча. Што гэта - сталічны снабізм? Адвечная для сталіцы непрыязнасць да "якія панаехалі"?

-Мінск увесь складаецца з якія панаехалі! Бо пасля вайны ў ім зусім жыхароў не засталося. І што б ён рабіў без "якія панаехалі"? Пасля вайны ў Менск прыбыло шмат адмыслоўцаў з вышэйшай адукацыяй, якія сталі яго інтэлектуальнай і культурнай элітай. Прычым гэта быў  час, калі жыць у ім было не так ужо і прэстыжна.

Таму сёння ў Мінску мала тых, хто мог бы сказаць: я - мінчук у вось такім пакаленні. Хоць я гэтага не разумею: ганарыцца можна сваімі дасягненнямі, тым, што ты зрабіў сваімі рукамі, сваёй галавой. А тое, што ты ў Маскве ці ў Мінску нарадзіўся, - хіба гэта дасягненне? Гэта ж не ты зрабіў - гэты цябе там "зрабілі". Хіба мала сярод мінчукоў такіх, каму акрамя сталічнай прапіскі і пахваліцца вось няма чым?

- Не так ужо і мала, калі ўлічыць, што за сталічную прапіску прыгажуні з правінцыі гатовыя на шматлікае, калі не на ўсё…

- А што такога добрага ў Мінску? Гэта раней, у савецкі час, сталіцы саюзных рэспублік лепш забяспечваліся прадуктамі, каўбасу ў іх купіць было можна, каву, апельсіны. Сёння гэтыя пытанні зняты: неабавязкова ехаць у Мінск, каб купіць каву ці каўбасу. Гэта яшчэ пытанне, дзе сёння каўбасы больш - у Мінску ці ў правінцыі.

- Але бо Мінск - гэта яшчэ і музеі, тэатры, вну, культурнае асяроддзе… Багема, нарэшце, якой няма ці амаль няма ў іншых гарадах.

- Добра, хай тыя, каму бракуе мінскай багемы, едуць у Мінск. А мінскаяя багема тым часам паедзе ў Маскву ці ў Парыж. Яшчэ разоў паўтаруся: хто такія мінчукі? Гэта жыхары ўсёй Беларусі, якія прыехалі ў патрэбны час у патрэбнае месца.

- Ты сам ніколі не жадаў пажыць "у патрэбным месцы"?

- А я жыў. У 1980-х гг. - сем гадоў і напачатку нулявых - чатыры гады. Я і сёння ў Мінску магу лепш іншых мінчукоў растлумачыць прыезджаму, куды і як прайсці.

- Значыць, у правінцыі лепш, чым у Мінску?

- Калі прыбытак добры - будзеш і ў правінцыі жыць прыпяваючы. У Бабруйску таксама ёсць людзі з грашыма, якія могуць дазволіць сабе з'ездзіць у Менск, павячэраць у добрым рэстаране - для іх гэта не адлегласць. Ды ўся Беларусь - гэта не адлегласць! Парадокс: у такой маленькай дзяржаве, як наша, адзін горад засмоктвае ў сябе ўсю краіну.

- Не ведаеш выпадкова, дзе ў Бабруйску можна атрымліваць добры прыбытак?

- Ведаў бы - атрымліваў бы. (Смяецца. ) Не, я не спрачаюся - у Мінску добра аплачваную працу знайсці лягчэй. Недахоп працоўнай сілы. Прафесія кандуктара ў Мінску хоць і аплачваецца нядрэнна, лічыцца непрэстыжнай, таму мінчукі не вельмі рвуцца ў кандуктары. А з правінцыі чалавек прыязджае, яму уся роўна - прэстыжная праца ці няма - абы плацілі.Але гэта першыя год-два, а потым ён таксама "становіцца мінчуком" і шукае сабе іншую працу

- Аляксандр Рыгоравіч у Мінску больш 17 гадоў. Як думаеш, ён ужо досыць мінчук для таго, каб шукаць сабе іншую працу?

- Цяжка сказаць. У адрозненне ад Муаммара Каддафі, прэзідэнт Беларусі не фармулюе сваіх поглядаў у нейкім адным дакуменце, таму даследнікам і аналітыкам даводзіцца складаць яго псіхалагічны партрэт па асобных цытатах, якія заўсёды супярэчлівыя. Я лічу, нашаму прэзідэнту каб пазбегнуць спекуляцый час  напісаць уласную "Зялёную кнігу". Хоць, вядома, яна па-іншаму звацца павінна. Можа, "Чырвона-зялёная"?

Поўная версяі інтэрв’ю:  http://belgazeta.by/20110905.35/320244881