Намеснік старшыні БПЗ Дзмітрый Кучук даў інтэрв’ю газеце Новы Час

Дзмітрый Кучук паведаміў, што рашэнне пра ўдзел у выбарах было прынята цэнтральнай радай партыі пасля абмеркавання некалькіх стратэгій: паўнавартасны ўдзел у выбарах, удзел у выбарах са здыманнем кандыдатаў перад галасаваннем, удзел толькі ў адной акрузе — акрузе №59, у раёне будаўніцтва АЭС у Астраўцы, і байкот выбараў. Як прымалася рашэнне і чаму партыя ідзе на такі быццам бы адчайны крок у святле палітычнай сітуацыі і апошняй электаральнай кампаніі, распавядае намеснік старшыні партыі Дзмітрый Кучук.

— Наша рашэнне варта разглядаць з пазіцыі самога кандыдата і партыйнага будаўніцтва. Для зарэгістраванай партыі няўдзел у выбарах, калі зарэгістраваць палітычную структуру амаль нерэальна, ёсць спосабам не выпасці з унутрыпартыйнага пулу і данесці сваю пазіцыю да выбарца. Нам важна, каб партыя адбылася. А няўдзел у электаральных кампаніях адкідае на гады назад. Раней мы не ўдзельнічалі ў выбарах і гублялі сваіх патэнцыйных прыхільнікаў.

Хаця ёсць не вельмі вясёлы досвед нашых калег — нямецкай партыі зялёных. Яны распавядалі, што напрыканцы 1980-х, калі ў краіне былі праблемы са свабодамі, партыя пайшла на выбары і многа згубіла. Бо ім потым было складана данесці да людзей, што яны не праўладныя, што сапраўды незалежныя. Мы ацанілі ўсе перавагі і мінусы нашай сітуацыі і прынялі такое рашэнне калегіяльна. Нам важна працаваць не ў кагорце апазіцыйных партый, а працаваць менавіта з народнымі масамі, з нашымі выбарцамі. Мы хочам быць скіраванымі не толькі на апазіцыю. Гэта барацьба за галасы незаангажаваных людзей. Удзел у выбарах дазваляе набраць палітычную вагу. Паміж выбарамі гэта больш складана рабіць. А так мы паказваем, што ёсць альтэрнатыва.

З пункту гледзішча кандыдатаў, сітуацыя выглядае так: я сам удзельнічаў у некалькіх выбарах, і гэты досвед карысны для любога палітыка, ён дазваляе многаму навучыцца, зразумець. Так, мы асэнсоўваем, што грамадства цяпер у нейкім спячым стане, і ўсе добра ведаюць, як ідзе падлік галасоў. Але трэба разумець, што краіне патрэбныя перамены. Нічога не рабіць — гэта не выхад. Вада камень точыць. Каб рухацца наперад, набіраць балы, каб сітуацыя змянілася, трэба рабіць нейкія крокі. У нас у партыі сярэдні ўзрост людзей, якія прымаюць рашэнні, 35–38 гадоў. Я ў сваім жыцці не бачыў іншага прэзідэнта, апроч Лукашэнкі. Цяпер маладыя людзі ўвогуле ў безвыходнай сітуацыі, бачаць абыякавасць, што няма і не прадбачыцца пераменаў. Гэта прыгнятае. Таму патрэбны нейкі прарыў, стрэсавасць, каб змяніўся менталітэт людзей.

— Чаму вы не падтрымалі ідэю байкоту?

— Байкот вельмі складана правесці. Мы першапачаткова нацэльваліся на пазітыў, на ўдзел. Але наша рашэнне ў выніку вызначылася перавагай аднаго голасу. Галоўным аргументам было тое, што кампанія байкоту не ладзіцца, яна не мае эфектыўнай рэальнай стратэгіі і тактыкі.

— Беларуская партыя зялёных прымала ўдзел у апошняй электаральнай кампаніі — выбарах прэзідэнта Беларусі. Якія бонусы вы атрымалі?

— Ведаеце, калі мы знялі свайго кандыдата перад самым галасаваннем, то многія журналісты пазітыўна ацанілі наша рашэнне, бо мы не сталі гуляць у брудныя гульні. Нас назвалі самай праўдзівай партыяй. Але быў іншы, не вельмі пазітыўны момант. Калі мы знялі свайго кандыдата Глушакова, на нас літаральна на другі дзень усе забыліся, хаця да гэтага да Глушакова па пяць-сем разоў на дзень звярталіся па каментары. Кампанія развівалася далей без нас.

Пасля выбараў было пасяджэнне ў Нацыянальнай акадэміі навук, там агучвалі маніторынг наконт рэйтынгаў партый, іх пазнавальнасці. І мы апынуліся чацвёртай партыяй па папулярнасці. Толькі гучала так: назва вядомая, а вось хто мы такія, ніхто не ведае. Зялёная партыя нясе пазітыў для насельніцтва, і гэта істотна. Да прэзідэнцкай кампаніі мы такой актыўнай дзейнасцю ў часе палітычных кампаній не займаліся, хаця на пачатку 1990-х былі вельмі актыўныя, нашы прадстаўнікі былі ў Вярхоўным савеце, у абласных структурах.

— Што ў такім разе перашкаджае рабіць сваю партыйную працу паміж выбарамі?

— Насамрэч паміж палітычнымі кампаніямі партыі жывуць сваім нармальным жыццём, працуюць з насельніцтвам. Гэта штамп, што ў партый няма жыцця. Калі вы будзеце маніторыць навіны, то пабачыце і заявы, і ўдзел у кампаніях. Актыўнасць ёсць заўсёды. Але ў часе паліткампаній ёсць усплёск, партыі нават канкуруюць паміж сабой, змагаюцца за галасы выбарцаў.

— Колькі кандыдатаў на парламенцкіх выбарах будзе ад Беларускай партыі “Зялёныя”?

— Патэнцыйных кандыдатаў у нас будзе ад 6 да 10. Нашы сябры плануюць балатавацца ў Мінску, Горках, Салігорскай, Астравецкай, Гомельскай акругах. Я іду па Заходняй выбарчай акрузе Фрунзенскага раёна Мінска.

Шэсць прадстаўнікоў партыі будуць заяўляцца ў выбарчыя камісіі, там, дзе балатуюцца нашы кандыдаты. Для нашых сябраў будзе працэс навучання, каб яны маглі ўдзельнічаць у выбарах у якасці назіральнікаў. Назіральнікамі мы плануем дэлегаваць 20–30 чалавек.

— Сфармулюйце пасланні, з якімі вы пойдзеце да людзей.

— Асноўная наша тэза — супраць будаўніцтва АЭС. Мы мяркуем, што гэта няправільнае рашэнне будаваць станцыю, маючы такі сумны досвед. Гэта мы хочам найперш данесці да нашых выбарцаў. Яшчэ будзем распавядаць пра ідэі зялёнай эканомікі. У нас няма старонніх кандыдатаў, так ці інакш нашы людзі дасведчаныя ў галіне экалогіі. І яны будуць распаўсюджваць ідэі сярод людзей.

* * *

Галоўная мэта кампаніі па назіранні за выбарамі «За справядлівыя выбары–2012» — змяніць практыку правядзення «выбараў» і падліку галасоў, прыцягнуць увагу грамадства да праблемы фальсіфікацый і парушэнняў падчас кампаніі.

Плануецца прыцягнуць 1 000 чалавек у якасці кандыдатаў у склад выбарчых камісій і 2 000 назіральнікаў.

Ніхто не мае асаблівых ілюзіяў з нагоды сапраўды свабодных, справядлівых выбараў і сумленнага падліку галасоў. Таксама мала хто верыць, што кандыдаты ад дэмакратычных сіл змогуць выйграць выбары на сваіх акругах і стаць «народнымі абраннікамі».

Беларуская партыя «Зялёныя» падтрымлівае актыўнае назіранне. Гэта яшчэ і магчымасць зразумець і адчуць выбарчы працэс знутры і такім чынам атрымаць каласальны вопыт удзелу ў выбарчай кампаніі і кампаніі па назіранні, у прыватнасці. А таксама будзе магчымасць стварыць дзейсную сістэму назірання для наступных выбарчых кампаній.

Аргынал публікацыі тут

 

Крыніца: Прэс-служба беларускай партыі Зялёныя